Levensbeschouwing in onderwijs

Vogelstand laat leerlingen reflecteren op ons bestaan

Scholen uit Overijssel hebben de manier waarop ze burgerschap integreren in hun onderwijs vastgelegd in een waaier. In de lessen besteden ze aandacht aan maatschappelijke thema’s variërend van vluchtelingen tot de vogelstand en kunst. Hieronder een tussentijdse evaluatie door projectleider Hans Vogelzang.

,,Acht collega’s uit het PO en VO, van Florion, de Hannah scholen en Greijdanus, vormden de afgelopen tijd een projectgroepje. In deze groep ontwierpen ze met financiële steun van de Leonardus Stichting, vier verschillende vormende contexten voor de leeftijdscategorie groep 7/8 tot en met klas 1/2. Het doel was om vanuit deze contexten met de kinderen in gesprek te komen over God, de wereld waarin ze leven, over andere mensen en over de vraag wie ze zelf zijn.

Vluchtelingen

We maakten contexten over ‘kunst’ en over ‘de vogelstand’. We creëerden materiaal om het gesprek over moeilijke thema’s aan te gaan en we ontwikkelden een les over de vluchtelingenproblematiek.

De eerste ervaringen met deze lessen legden we vast in een overzichtelijke waaier inclusief een beschrijving van de vormende ervaringen en tips en tricks voor de uitvoering.

Uitbreiden

Inmiddels zitten we in een fase dat we de waaier gaan uitbreiden. We onderzoeken bij leerlingen en hun leerkrachten/docenten of het gebruik van een reflectievorm de vormende ervaring versterkt. Helpt de reflectievorm om meer te leren en te ontdekken over God, de wereld, de naaste en jezelf?

Een belangrijke vraag, want reflecteren met leerlingen is in de praktijk best wel lastig. Met behulp van de onderzoeksgegevens hopen we antwoord te krijgen op de vraag hoe je reflectievormen het beste kunt inzetten.

Vogelstand

De eerste onderzoeksgegevens over ‘de vogelstand’ zijn binnen. De resultaten geven aan dat leerlingen heel positief zijn (> 90%) over de vormende ervaring. En 75% geeft aan dat ze meer over God en de wereld hebben geleerd. Bemoedigend!

Ook geeft ongeveer 80% van de leerlingen aan dat ze door de gekozen reflectievorm bewuster nadenken over de vraag wat ze van de vormende ervaring hebben geleerd.

We zijn heel benieuwd naar de overige onderzoeksresultaten. Zo rond de zomervakantie hopen we een compleet overzicht te hebben. Een nieuwe versie van de waaier met de vier uitgewerkte vormende ervaringen, de bijbehorende reflectievormen en de onderzoeksresultaten hopen we rond de zomer van 2025 op te leveren. Wie geïnteresseerd is kan dan een waaier opvragen bij Hans Vogelzang (j.vogelzang@greijdanus.nl).’’